Tổng hợp các phương pháp điều trị ung thư phổ biến hiện nay 

Ung thư, căn bệnh quái ác, đang trở thành nỗi ám ảnh của nhiều người. Tuy nhiên, với sự phát triển mạnh mẽ của y học hiện đại, ung thư không còn là căn bệnh vô phương cứu chữa. Bài viết này sẽ tổng hợp các phương pháp điều trị ung thư phổ biến hiện nay, theo dõi ngay..

Các loại điều trị ung thư phổ biến nhất 

Có rất nhiều phương pháp điều trị ung thư khác nhau và việc lựa chọn phương pháp phù hợp sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại ung thư, giai đoạn ung thư, sức khỏe tổng thể của bệnh nhân và mong muốn cá nhân của họ. Dưới đây là các Phương pháp điều trị ung thư phổ biến:

Hóa trị

Hóa trị là một phương pháp điều trị ung thư sử dụng thuốc hoặc các loại hóa chất gây độc tế bào để tiêu diệt và ngăn chặn sự phát triển tế bào ung thư trong cơ thể. Thuốc hóa trị có thể được dùng qua đường uống, tiêm tĩnh mạch hoặc tiêm bắp, đi vào máu và di chuyển khắp cơ thể để tiêu diệt tế bào ung thư. 

Thuốc hóa trị có thể sử dụng một mình hoặc kết hợp với các phương pháp điều trị ung thư khác như phẫu thuật, xạ trị hoặc liệu pháp miễn dịch để điều trị ung thư, thu nhỏ khối u, tiêu diệt các tế bào ung thư sót lại sau phẫu thuật hoặc xạ trị hoặc làm chậm sự phát triển của ung thư.

Việc lựa chọn phương pháp điều trị nào sẽ phụ thuộc vào loại ung thư, giai đoạn ung thư, tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân và các yếu tố khác.

Liệu pháp hormone

Hormone được cơ thể sản xuất để kiểm soát sự phát triển và hoạt động của nhiều tế bào, mô và cơ quan. Một số loại ung thư phát triển phụ thuộc vào hormone để phát triển, ví dụ như ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt. Liệu pháp hormone sử dụng hormone hoặc thuốc tương tự hormone để ngăn chặn hoặc làm chậm sự phát triển tế bào ung thư, hoạt động dựa trên nguyên tắc tác động vào các hormone trong cơ thể, ức chế hoặc làm thay đổi chức năng của chúng để ảnh hưởng đến sự phát triển của các tế bào ung thư.

Liệu pháp này thường được sử dụng đơn lẻ hoặc kết hợp cùng với các phương pháp điều trị ung thư khác như ung thư tuyến tiền liệt và ung thư vú sử dụng hormone để phát triển. Có hai loại chính của liệu pháp hormone điều trị:

Liệu pháp chống hormone: ngăn chặn cơ thể sản xuất hoặc hormone nhất định hoặc bằng cách chặn hormone tác động đến các tế bào ung thư. 

• Liệu pháp ức chế aromatase: điều trị ung thư vú ở phụ nữ sau mãn kinh ngăn chặn cơ thể chuyển đổi androgen thành estrogen.
• Liệu pháp cắt bỏ buồng trứng: điều trị ung thư vú ở phụ nữ tiền mãn kinh hoạt động bằng cách loại bỏ buồng trứng, nơi sản xuất estrogen.
• Liệu pháp kháng androgen: điều trị ung thư tuyến tiền liệt ngăn chặn androgen tác động đến các tế bào ung thư.

Liệu pháp thay thế hormone: cung cấp cho cơ thể hormone khi nó không sản xuất đủ.

• Liệu pháp hormone thay thế (HRT): điều trị các triệu chứng của mãn kinh ở phụ nữ, chẳng hạn như bốc hỏa và khô âm đạo. Nó cung cấp cho cơ thể estrogen và progesterone, hai hormone mà cơ thể ngừng sản xuất sau mãn kinh.
• Liệu pháp androgen: điều trị các tình trạng ở nam giới mức testosterone thấp như suy giảm testosterone và cung cấp cho cơ thể testosterone.

Nhiệt trị liệu 

Liệu pháp tăng thân nhiệt hay nhiệt trị liệu là một phương pháp điều trị bệnh học sử dụng nhiệt độ cao để tiêu diệt tế bào ung thư. Nhiệt độ cao có thể làm hỏng và tiêu diệt tế bào ung thư và hạn chế gây ra thiệt hại cho mô bình thường.

Liệu pháp này được sử dụng kết hợp với các phương pháp điều trị ung thư như xạ trị và hóa trị để điều trị ung thư. Có ba phương pháp chính trong liệu pháp tăng thân nhiệt:

• Tăng thân nhiệt cục bộ: sử dụng nhiệt độ cao để làm nóng một khu vực nhỏ như khối u.
• Tăng thân nhiệt khu vực: làm nóng một phần cơ thể.
• Tăng thân nhiệt toàn thân: làm nóng toàn bộ cơ thể.

Liệu pháp miễn dịch

Liệu pháp miễn dịch là phương pháp điều trị ung thư hoạt động bằng cách nhắm mục tiêu vào các phần cụ thể của hệ thống miễn dịch để giúp nó chống lại ung thư. Một số loại thuốc thuộc liệu pháp miễn dịch hoạt động bằng cách tăng cường hoạt động tế bào miễn dịch tấn công ung thư, trong khi những loại khác lại giúp hệ thống miễn dịch nhận diện tế bào ung thư tiêu diệt chúng. 

Liệu pháp này có thể được sử dụng để điều trị nhiều loại ung thư khác nhau như ung thư da, phổi, thận, bàng quang và đầu cổ. Có nhiều loại liệu pháp miễn dịch khác nhau, bao gồm:

• Thuốc ức chế điểm kiểm soát miễn dịch: giúp giải phóng hệ thống miễn dịch của bạn để tấn công tế bào ung thư.
• Liệu pháp tế bào T CAR: Liệu pháp này liên quan đến việc lấy mẫu máu để thu tế bào T từ cơ thể, chỉnh sửa gen để trang bị cho tế bào T thụ thể kháng nguyên khảm (CAR), giúp chúng nhận diện và tấn công các tế bào ung thư cụ thể, sau đó truyền chúng trở lại cơ thể.
• Kháng thể đơn dòng: được thiết kế để liên kết với các tế bào ung thư và giúp hệ thống miễn dịch tiêu diệt chúng.
• Vắc-xin trị liệu ung thư: Những vắc-xin này kích thích hệ miễn dịch tự nhận diện và tiêu diệt các tế bào ung thư,…

Xạ trị

Xạ trị là một phương pháp điều trị ung thư sử dụng các tia năng lượng cao như tia X hoặc tia gamma hoặc chùm hạt electron, proton Tia bức xạ hoạt động bằng cách phá hủy DNA của tế bào, khiến chúng không thể phân chia và phát triển. 

Xạ trị được sử dụng một mình hoặc kết hợp với các phương pháp điều trị khác như phẫu thuật hoặc hóa trị để điều trị nhiều loại ung thư khác nhau, bao gồm: ung thư vú, ung thư phổi, ung thư da, ung thư đầu và cổ,… Làm co nhỏ khối u, có hai loại chính xạ trị:

Xạ trị ngoài: Tia bức xạ được tạo ra từ một máy bên ngoài cơ thể và chiếu vào khối u.

Xạ trị trong: Tia bức xạ được đưa vào cơ thể bằng cách cấy các hạt phóng xạ hoặc dụng cụ xạ trị.

• Xạ trị xạ ngoài:Nguồn phóng xạ được đặt bên trong cơ thể trong một ống kim, hạt hoặc đĩa nhỏ.
• Xạ trị nội mạch:Nguồn phóng xạ được đưa vào cơ thể qua một ống thông được luồn vào động mạch hoặc tĩnh mạch nuôi dưỡng khối u.

Ngoài ra, còn có một số loại xạ trị khác ít phổ biến hơn, chẳng hạn như xạ trị bằng tia proton và xạ trị bằng neutron.

Cấy ghép tế bào gốc

Cấy ghép tế bào gốc giúp phục hồi tế bào gốc máu ở những người đã bị phá hủy bởi hóa trị hoặc xạ trị liều cao được sử dụng để điều trị một số bệnh ung thư, rối loạn máu và rối loạn tự miễn dịch. Tế bào gốc tạo máu rất quan trọng vì chúng phát triển thành các loại tế bào máu khác nhau. Các loại tế bào máu chính là:

• Tế bào bạch cầu là một phần của hệ thống miễn dịch và giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng.
• Các tế bào hồng cầu mang oxy đi khắp cơ thể.
• Tiểu cầu giúp đông máu và ngăn ngừa chảy máu.

Phẫu thuật

Phẫu thuật là một thủ thuật y tế trong đó bác sĩ phẫu thuật sẽ loại bỏ ung thư và một số mô khỏe mạnh xung quanh nó khỏi cơ thể. Đây là phương pháp điều trị ung thư lâu đời và vẫn hiệu quả cho nhiều loại ung thư, mục đích điều trị chính:

• Điều trị tận gốc: Áp dụng cho các trường hợp ung thư tại chỗ. Bác sĩ sẽ cắt bỏ khối u và mô lành tính xung quanh khối u, nạo vét hạch lân cận để loại bỏ ung thư. Trong một số trường hợp ung thư di căn đến các hạch bạch huyết, bác sĩ sẽ thực hiện phẫu thuật loại bỏ các hạch đang bị ảnh hưởng.
• Điều trị tạm thời: Áp dụng cho các trường hợp ung thư đã di căn xa, nhằm giảm triệu chứng cho người bệnh. Ví dụ: phẫu thuật mở hậu môn nhân tạo, nối tắt khi khối u gây tắc nghẽn, mở dạ dày ra da, phẫu thuật giải áp đường mật,…
• Giảm tổng khối bướu tối đa: Phương pháp hữu hiệu trong điều trị ung thư buồng trứng, giúp gia tăng đáp ứng và thời gian sống cho người bệnh.

Nhiều loại ung thư có thể được điều trị bằng phẫu thuật, đặc biệt là các khối u rắn nằm ở một vị trí. Tuy nhiên, nó không được sử dụng cho bệnh bạch cầu (ung thư máu) hoặc ung thư đã di căn sang các bộ phận khác. Có nhiều loại phẫu thuật được phân loại dựa trên mục đích, vị trí cần phẫu thuật, lượng mô cần loại bỏ.

• Phẫu thuật mở: Bác sĩ tạo một vết rạch lớn để loại bỏ khối u, mô và hạch bạch huyết gần đó.
• Phẫu thuật xâm lấn tối thiểu (nội soi, robot): Bác sĩ thực hiện một vài vết rạch nhỏ thay vì một vết rạch lớn. Sau đó, họ đưa một ống nội soi và các dụng cụ phẫu thuật đặc biệt vào qua các vết rạch nhỏ để loại bỏ khối u.

Liệu pháp nhắm mục tiêu

Liệu pháp nhắm mục tiêu là một loại phương pháp điều trị ung thư sử dụng thuốc để ngăn chặn sự phát triển và lan rộng của tế bào ung thư. Khác với hóa trị liệu và xạ trị, vốn tấn công tất cả các tế bào đang phân chia nhanh chóng trong cơ thể, liệu pháp nhắm mục tiêu nhắm vào các đặc điểm và bất thường. Điều này giúp thuốc có hiệu quả hơn khi tiêu diệt tế bào ung thư trong khi giảm thiểu tác hại đối với tế bào khỏe mạnh.

Liệu pháp nhắm mục tiêu có thể được sử dụng để điều trị nhiều loại ung thư gồm ung thư phổi, vú, đại tràng, da và thận.,… thuốc nhắm mục tiêu được sử dụng sẽ phụ thuộc vào loại ung thư và các đặc điểm phân tử của khối u.

Chăm sóc giảm nhẹ

Chăm sóc giảm nhẹ là một phần quan trọng của điều trị ung thư. Nó tập trung vào việc cải thiện chất lượng cuộc sống bằng cách kiểm soát các triệu chứng và tác dụng phụ và điều trị, các phương pháp điều trị ung thư sóc giảm nhẹ gồm:

• Quản lý cơn đau: Cơn đau là một triệu chứng phổ biến của ung thư và có thể do chính khối u, do điều trị hoặc do các yếu tố khác. Các loại thuốc giảm đau, liệu pháp xạ trị và các kỹ thuật châm cứu có thể được sử dụng để kiểm soát cơn đau.
• Kiểm soát buồn nôn và nôn: Tác dụng phụ phổ biến của hóa trị liệu và xạ trị. Thuốc và các phương pháp điều trị khác có thể giúp kiểm soát các triệu chứng này.

Các liệu pháp y học cổ truyền

Các liệu pháp như châm cứu, bấm huyệt được chứng minh có hiệu quả trong việc giảm bớt mệt mỏi, đau đớn và các tác dụng phụ của hóa trị, xạ trị. Cơ chế tác động có thể liên quan đến việc giải phóng endorphin, kích thích hệ thống opioid nội sinh, từ đó mang lại.

Phương pháp điều trị khác

Dưới đây là hướng dẫn về một số phương pháp điều trị thay thế cho các loại ung thư khác nhau:

Đốt sóng cao tần (RFA)

Đốt sóng cao tần (RFA) hay là phương pháp cắt bỏ tần số vô tuyến là một kỹ thuật xâm lấn tối thiểu qua da, sử dụng năng lượng nhiệt để tiêu diệt các khối u, bướu giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng đặc biệt với các ca phẫu thuật mổ mở, đảm bảo tính thẩm mỹ trong điều trị u tuyến giáp,u gan, u xơ tử cung, u sợi tuyến vú, thoát vị đĩa đệm (đang thử nghiệm),…

Cơ chế hoạt động do sự ma sát của các icon trong mô bị tiêu hủy dưới dòng điện xoay chiều có tần số cao, nằm trong khoảng sóng âm. Nhiệt độ dòng điện duy trì trong trung tâm khối u ở mức 60 – 100 độ C được truyền vào khối u thông qua điện cực dạng kim và sinh nhiệt. Dòng nhiệt này làm tăng ma sát trong mô khối u, làm các tế bào mất nước dẫn đến hoại tử khối u.

Siêu âm tập trung cường độ cao (HIFU)

Siêu âm tập trung cường độ cao (HIFU) là một phương pháp điều trị y tế sử dụng sóng âm thanh tần số cao để tạo ra nhiệt tại một điểm cụ thể được sử dụng để tiêu diệt tế bào ung thư hoặc mô bệnh khác.

Đây là phương pháp điều trị không xâm lấn là một lựa chọn tốt cho những người không thể phẫu thuật. HIFU có thể được sử dụng để điều trị nhiều loại bệnh khác nhau gồm:

• Ung thư: ung thư gan, ung thư thận, ung thư xương, ung thư tuyến tiền liệt và ung thư vú.
• U xơ tử cung: u xơ tử cung, là những khối u lành tính phát triển trong tử cung.
• Rung nhĩ: điều trị rung nhĩ, là một loại rối loạn nhịp tim.

Các phương pháp điều trị ung thư này sử dụng một đầu dò tạo ra sóng âm thanh tần số cao tập trung vào một điểm cụ thể trong cơ thể. Khi sóng âm thanh đến điểm này, chúng tạo ra nhiệt và làm chết tế bào hoặc mô ở độ sâu khác nhau trong cơ thể và phụ thuộc vào tần số của sóng âm thanh và loại mô đang được điều trị.

Liệu pháp quang động

Liệu pháp quang động (PDT) sử dụng ánh sáng kích hoạt thuốc nhạy cảm ánh sáng (photosensitizer) để tiêu diệt tế bào ung thư. Khi các tế bào đã hấp thụ chất nhạy cảm ánh sáng và tiếp xúc với ánh sáng có bước sóng cụ thể, chất nhạy cảm ánh sáng sẽ tạo ra dạng oxy gọi là gốc oxy, tiêu diệt tế bào. 

PDT cũng có thể làm hỏng mạch máu trong khối u, ngăn cản nó nhận được lượng máu cần thiết để phát triển. Ngoài ra, nó có thể kích thích hệ thống miễn dịch tấn công các tế bào khối u, thậm chí ở các khu vực khác của cơ thể. Ánh sáng có thể được từ tia laser hoặc nguồn khác như đèn LED được sử dụng như một phương pháp điều trị tại chỗ FDA đã phê duyệt PDT để điều trị:

• Ung thư da actinic.
• Bệnh bạch cầu tế bào T da.
• Barrett thực quản.
• Ung thư da tế bào đáy.
• Ung thư thực quản.
• Ung thư phổi không phải tế bào nhỏ.
• Ung thư da tế bào vảy (giai đoạn 0).

• Ung thư thực quản khi nó chặn cổ họng.
• Ung thư phổi không tế bào nhỏ chặn đường thở.

 Liệu pháp áp lạnh

Phẫu thuật áp lạnh là một phương pháp điều trị ung thư sử dụng nhiệt độ cực lạnh để tiêu diệt tế bào ung thư. Quy trình được thực hiện bằng cách đưa khí lạnh vào khối u qua một kim mỏng. Khí lạnh sẽ làm đông lạnh mô và sau đó mô được phép rã đông. Quá trình này có thể được lặp lại nhiều lần trong một lần điều trị.

Phẫu thuật áp lạnh có thể được sử dụng để điều trị nhiều loại ung thư khác nhau, bao gồm: Ung thư da, ung thư gan, ung thư thận, ung thư xương, ung thư cổ tử cung, ung thư phổi, ung thư tuyến tiền liệt,….

Đây là phương pháp điều trị bổ sung cho Các Phương pháp điều trị ung thư như phẫu thuật, xạ trị hoặc hóa trị. Tuy nhiên, nó cũng có thể được sử dụng như một phương pháp điều trị chính cho một số loại ung thư nhất định, đặc biệt ung thư nằm ở vị trí khó phẫu thuật.

Lựa chọn phương pháp điều trị

Lựa chọn phương pháp điều trị ung thư phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:

• Loại ung thư và giai đoạn: Bác sĩ sẽ xác định loại ung thư và giai đoạn tiến triển để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.
• Đặc điểm di truyền của tế bào ung thư: Xét nghiệm di truyền có thể giúp xác định các đột biến gen ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị và lựa chọn thuốc nhắm mục tiêu phù hợp.
• Sức khỏe tổng thể của bệnh nhân: Bệnh nhân có sức khỏe tốt hơn có thể dung nạp thuốc tốt hơn và có kết quả điều trị tốt hơn.

Đội ngũ biên tập viên Nhà Thuốc An Tâm

Nguồn tham khảo 

1. Thông tin về các phương pháp điều trị ung thư, các loại thuốc chống ung thư cụ thể cũng như việc phát triển và phê duyệt thuốc – https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment
2. Điều trị ung thư | Các lựa chọn điều trị ung thư | Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ –  https://www.cancer.org/cancer/managing-cancer/treatment-types.html