Thuốc Mesna là một chất khử độc quan trọng trong điều trị ung thư, đặc biệt là bảo vệ bàng quang khỏi các tác dụng phụ của thuốc hóa trị như ifosfamide và cyclophosphamide. Cơ chế hoạt động chính là vô hiệu hóa các chất gây kích ứng niệu đạo, ngăn ngừa chảy máu và tổn thương niêm mạc bàng quang.
Tổng quan thuốc Mesna
Mesna (Mercaptoethane Sulfonate Sodium) là một chất khử độc được sử dụng chủ yếu để bảo vệ bàng quang khỏi tác dụng phụ của hóa trị liệu bằng ifosfamide và cyclophosphamide. Đây là một chất hợp chất tổng hợp thuộc nhóm thiol.
Mesna được phát triển lần đầu vào thập kỷ 1970 như một giải pháp giảm thiểu các biến chứng gây ra bởi các thuốc hóa trị liệu. Với khả năng tương tác và làm trung hòa các chất chuyển hóa độc hại, Mesna nhanh chóng trở thành một phần không thể thiếu trong các phác đồ hóa trị.
Chỉ định thuốc
Thuốc Mesna chất ức chế protein kinase BRAF được sử dụng để điều trị ung thư bàng quang và ngăn ngừa chảy máu trong bàng quang trong quá trình hóa trị bằng ifosfamide.
Cơ chế hoạt động
Cách Mesna bảo vệ bàng quang khỏi tác dụng phụ của hóa trị liệu: Mesna hoạt động bằng cách gắn kết với các chất chuyển hóa độc hại (như acrolein) trong bàng quang, giảm thiểu nguy cơ kích ứng và tổn thương lớp niêm mạc.
Tương tác hóa học với các chất chuyển hóa độc hại:
- Mesna chuyển hóa thành dạng hoạt động trong máu và nước tiểu, giúp trung hòa các hợp chất độc hại.
- Quá trình này bảo vệ niêm mạc bàng quang khỏi tổn thương và viêm nhiễm.
Thuốc Mesna được chỉ định trong những trường hợp nào?
Mesna có vai trò gì trong việc phòng ngừa viêm bàng quang xuất huyết?
Mesna được chỉ định sử dụng đồng thời với hóa trị liệu bằng ifosfamide hoặc cyclophosphamide để phòng ngừa viêm bàng quang xuất huyết. Tỷ lệ xuất huyết bàng quang ở bệnh nhân không sử dụng Mesna có thể lên tới 25%-40% theo các nghiên cứu, trong khi việc sử dụng Mesna đã giảm tỷ lệ này xuống dưới 5% (Nguồn: Journal of Oncology Pharmacy Practice).
Mesna có ứng dụng nào khác không?
Ngoài vai trò chính trong hóa trị liệu, Mesna còn được nghiên cứu để sử dụng như một chất tiêu chất nhầy trong điều trị các bệnh lý hô hấp hoặc hỗ trợ điều trị bệnh lý tự miễn. Tuy nhiên, các ứng dụng này vẫn đang trong giai đoạn nghiên cứu lâm sàng và chưa được phổ biến rộng rãi.
Sử dụng Mesna có thể gặp tác dụng phụ gì?
Những tác dụng phụ thường gặp của Mesna là gì?
Một số tác dụng phụ phổ biến bao gồm:
- Buồn nôn, nôn, tiêu chảy.
- Phát ban da, ngứa.
- Đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi.
Mesna có thể gây phản ứng dị ứng không?
Mesna có thể gây phản vệ hoặc phản ứng dị ứng nghiêm trọng ở một số bệnh nhân. Triệu chứng bao gồm:
- Sưng mặt, môi, hoặc lưỡi.
- Khó thở hoặc đau tức ngực.
Nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào trên, bệnh nhân cần được cấp cứu ngay lập tức.
Cảnh báo khi sử dụng Mesna
- Phụ nữ mang thai và cho con bú: Chống chỉ định do nguy cơ gây hại đến thai nhi và trẻ nhỏ.
- Tương tác thuốc: Mesna có thể tương tác với các thuốc chống đông máu như warfarin hoặc các thuốc hóa trị khác như cisplatin, làm tăng nguy cơ chảy máu.
Mesna tương tác với các thuốc khác như thế nào?
Mesna có tương tác với warfarin hay các thuốc hóa trị không?
Nghiên cứu cho thấy Mesna làm tăng nguy cơ chảy máu khi kết hợp với warfarin hoặc các thuốc chống đông máu. Ngoài ra, khi dùng đồng thời với cisplatin, bệnh nhân cần được theo dõi kỹ lưỡng để tránh tác dụng phụ.
Những lưu ý đặc biệt khi sử dụng Mesna
- Theo dõi nước tiểu: Thường xuyên kiểm tra nước tiểu để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường như máu trong nước tiểu.
- Báo cáo tác dụng phụ: Mọi dấu hiệu bất thường cần được báo ngay cho bác sĩ để điều chỉnh phác đồ điều trị.
Mesna quan trọng thế nào trong hóa trị liệu?
Tại sao Mesna được coi là cứu tinh trong hóa trị liệu?
Mesna không chỉ bảo vệ bàng quang khỏi tổn thương mà còn giúp bệnh nhân tránh được các biến chứng nghiêm trọng, cải thiện chất lượng cuộc sống trong quá trình điều trị ung thư.
Lời khuyên cho bệnh nhân sử dụng Mesna
- Tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ về liều lượng và thời gian sử dụng.
- Uống đủ nước mỗi ngày để hỗ trợ thải độc.
- Theo dõi sát sao các dấu hiệu bất thường và báo cáo ngay khi cần thiết.
Cách dùng và liều dùng thuốc
Thuốc trị ung thư này có hai dạng viên uống và tiêm truyền. Trước và trong khi điều trị bằng mesna, bạn có thể cần xét nghiệm nước tiểu thường xuyên.
Dạng tiêm:
- Tiêm bằng đường tĩnh mạch
- Được tiêm trước, sau hoặc cùng với hóa trị
- Liều lượng do bác sĩ chỉ định. Thông thường còn phụ thuộc yếu tố cân nặng tình trạng bệnh của mỗi người.
Dạng viên uống:
- Thuốc thường được sử dụng khoảng 2 và 6 giờ sau khi bạn nhận được ifosfamide.
- Nếu gặp triệu chứng nôn trong 2 giờ khi uống thuốc cần liên hệ bác sĩ.
- Nên uống 1 – 2 lít nước mỗi ngày trong khi dùng thuốc này.
- Nếu có nước tiểu màu đỏ hoặc hồng cần liên hệ bác sĩ.
Lưu ý khi dùng thuốc
- Phụ nữ có thai và cho con bú chống chỉ định vì thuốc có thể gây hại cho thai nhi và bé.
- Nam giới và phụ nữ nên có biện pháp tránh thai an toàn khi sử dụng thuốc.
- Không dùng phương pháp trị ung thư này nếu có dị ứng với bất kì thành phần nào của thuốc
Tác dụng phụ của Mesna
Tác dụng phụ thường gặp:
- Buồn nôn, nôn, đau dạ dày, chán ăn.
- Tiêu chảy, táo bón.
- Suy nhược, mệt mỏi, buồn ngủ.
- Đau đầu.
- Rụng tóc.
- Sốt, có triệu chứng giống cúm.
- Cảm thấy choáng váng, khó thở.
- Nhịp tim không đều.
Phản ứng da:
- Nổi mề đay, phát ban hoặc mẩn đỏ, đau hoặc sưng da, phồng rộp hoặc bong tróc.
- Lở miệng, hoặc sưng mặt hoặc cổ họng.
Tác dụng phụ nghiêm trọng:
- Đau ngực, khó thở.
- Dễ bị bầm tím hoặc chảy máu (chảy máu cam, chảy máu nướu răng).
- Số lượng hồng cầu thấp (thiếu máu)
- Mức kali thấp: chuột rút ở chân, táo bón, nhịp tim không đều, rung ở ngực, khát nước hoặc đi tiểu nhiều, tê hoặc ngứa ran, yếu cơ.
Thuốc Mesna giá bao nhiêu?
Để biết giá thuốc Mesna mới nhất và các chương trình ưu đãi hãy liên hệ dược sĩ qua hotline 093.754.2233 của Nhà Thuốc An Tâm để được tư vấn và báo giá chính xác.
FDA chấp thuận
1/ FDA phê duyệt lifileucel cho khối u ác tính không thể cắt bỏ hoặc di căn.
Vào ngày 16 tháng 2 năm 2024, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm đã cấp phép phê duyệt cho lifileucel (Amtagvi, Iovance Biotherapeutics, Inc.), một liệu pháp miễn dịch tế bào T tự thân có nguồn gốc từ khối u, dành cho bệnh nhân trưởng thành mắc khối u ác tính di căn hoặc không thể cắt bỏ trước đây đã được điều trị bằng kháng thể đơn dòng PD-1 ngăn chặn và nếu BRAF V600 dương tính, chất ức chế BRAF có hoặc không có chất ức chế MEK.
(Nguồn: https://www.fda.gov/drugs/resources-information-approved-drugs/fda-grants-accelerated-approval-lifileucel-unresectable-or-metastatic-melanoma)
Đội ngũ biên tập viên nhà thuốc An Tâm
Nguồn tham khảo uy tín
- Mesna – Công dụng, Tác dụng phụ – https://www.webmd.com/drugs/2/drug-63804/mesna-oral/details
- Tác giả Cerner Multum, Mesna chống ung thư – https://www.drugs.com/mtm/mesna-oral-injection.html